De stad Amsterdam staat voor een grote uitdaging, hoe krijgen en houden we de stad schoon? Ondanks de inzet van de inzameling, reiniging en verschillende buurtinitiatieven, blijft de stad kampen met een afvalprobleem. Bijsturen van meer vuilniswagens en vaker schoonmaken is geen duurzame oplossing. Er moet aan de voorkant, strategisch en beleidsmatig, iets structureel veranderen. Een schone stad is de verantwoordelijkheid van iedereen – de gemeente, de bewoners, de ondernemers en de stad als geheel.
Naast de dagelijkse inzet van de inzameling en reiniging, is de afvalproblematiek in Amsterdam op strategisch niveau ook benoemd in tien gebiedsopgaven. Deze gebiedsopgaven zijn voortgekomen uit de afvalplannen per stadsdeel die in 2023 bestuurlijk zijn vastgesteld. Een voorbeeld hiervan is de opgave ‘aanpak studentenhuisvesting’. In Amsterdam zorgen (particuliere) studenten- en expathuisvesting voor extra druk op de inzamelvoorzieningen, met een hogere vervuilingsgraad gedurende het jaar. Tijdens de grote in- en uitverhuisperiodes van studenten, bijvoorbeeld voor en na een semester, wordt (grof) afval, zoals complete huisraden, vaak verkeerd aangeboden. Dit zorgt voor grote overlast in de buurt, verspreid over de hele week, en heeft een negatieve impact op de leefomgeving. Afval trekt namelijk meer afval aan, wat leidt tot zwerfvuil en ongedierte. Bovendien lopen deze locaties het risico uit te groeien tot dumplocaties, wat leidt tot verloedering van de buurt.
Wat deze uitdaging complex maakt, is dat het probleem meerdere eigenaren heeft. Dit zijn zogenaamde ‘genetwerkte problemen’, waarbij er niet één duidelijke eigenaar is van zowel het probleem als de oplossing. De oplossing ligt in samenwerking tussen verschillende stakeholders. Kiki Baetsen werkt namens Procap binnen het programma gebiedsgericht werken bij de directie Afval en Grondstoffen. Als programmaondersteuner zorgt Kiki voor de verbinding tussen de verschillende gebiedsopgaves, de projectteams, programmamanagers en de stadsdelen.
“Het leuke aan dit project is de diversiteit. Er is een duidelijke stip op de horizon, maar de weg ernaartoe is nog open. Hierdoor is er veel ruimte voor creativiteit in het oplossingstraject. Bij de meeste opgaves staan we nog aan het begin en kunnen het nog helemaal vormgeven. Daarnaast is het is een bestaande stad en geen lege kavel waar we gaan bouwen. We moeten omgaan met de problemen die er al zijn. Afval is vaak een symptoom van een dieper maatschappelijk probleem. Wat je op straat ziet, zegt veel over de buurt en de mensen die er wonen. Mijn interesse ligt dan ook niet zozeer bij het afval, maar bij de mensen in de stad. Voor iedere Amsterdammer een fijne, schone en veilige leefomgeving creëren. Dat is iets wat mij als stadsgeograaf heel erg motiveert”.
Wil je meer weten over de afvalproblematiek in Amsterdam? Neem dan contact op met Kiki.
